Malulen Emeklilik Şartları
Malulen emeklilik şartları, iş gücünü en az yüzde 60 oranında kaybeden kişinin, yaşına bakılmaksızın emekli edilmesidir. Çalışamaz durumda olan bu kişilerin hayatlarını idame ettirebilmesi amacıyla, kanunda sayılan şartların sağlanması halinde emekli edilirler.
5510 sayılı kanunda malulen emeklilik konusu düzenlenmiştir. Bu hükümlerde malullük şartları belirtilmiş ve bu kişilere malullük aylığı bağlanması hususu düzenlenmiştir. Buna göre;
- En az 10 yıldır sigortalı olarak çalışan ve 1800 gün prim malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi bildirilmiş olmalıdır.
- Bakıma muhtaç durumda malul olanlarda süre şartı aranmaksızın 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi bildirilmiş olmalıdır.
- Kişinin maluliyet oranı ilk sigortalılık tarihinden sonra %60 oranında artmalıdır.
Malullükte Dikkat Edilecek Hususlar
malullük şartlarının sağlanması hususunda şunlara dikkat edilmelidir:
- Malullük oranı yeterli ancak prim yeterli değilse borçlanma suretiyle prim tamamlanabilir. Askerlik, yurtdışı, doğum borçlanması ile eksik günleri tamamlamak mümkündür.
- Kişinin sağlık durumuna ilişkin olarak sağlık kurulu raporu alması gerekir. Bu raporda malullük oranı yer almaz. Kişinin sakatlıkları ifade edilir. Oran ise SGK tarafından, kendi kriterlerine göre hesaplanmaktadır.
- 1 Eylül 2013 tarihinde yapılan değişiklikte malullük şartları değişmedi. Yalnızca malullük oranında tespitinde dikkate alınan hastalıklar düzenlendi. Maluliyet için hastalık kapsamları genişletildi.
- 1 Eylül 2013 öncesinde malullük talebinde bulunan ancak talebi reddedilen kişiler yeniden başvuruda bulunabilir. Çünkü malullük kapsamına giren hastalıklar değiştiği için başvuru tekrar incelenecektir.
Malullük Başvurusu Nasıl Yapılır?
Malullük durumu oluştuktan sonra malulen emeklilik için bulunduğunuz yer SGK’ya başvuru yapmalısınız malulen emeklilik için sigorta ve prim şartları sağlanıyorsa SGK sizi yetkili hastanelere sevk ederek sağlık kurulu raporu almanızı isteyecektir. Buradan alacağınız raporu SGK’ya sunacaksınız. Değerlendirilen rapor sonucu malulen emeklilik için yüzde 60 şartını sağladığınıza karar verilirse emekli olabilirsiniz.
Sağlık kurulu raporu almak için ilk olarak kişinin ikametgahında Sağlık Bakanlığı’na bağlı eğitim araştırma hastanesi varsa oraya, yoksa özel üniversite ya da vakıf hastanesi hariç üniversite hastanelerine, o da yoksa TSK asker hastanesine kişi sevk edilir. Bu hastanelerin hiç biri yoksa Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastanelere sevk edilir.