Çekme belgesi, kaza, arıza vb. gibi çeşitli durumlar sonucunda uzun süre boyunca kullanılamayacak araçların trafikten çekildiğini belirten belgedir. Çekme belgesi aracın yapılan başvuru ile isteğe bağlı olarak trafikten çekildiğini gösterir. Gerekli şartlar oluştuktan sonra bu belge iptal edilebilir ve çekme belgeli araç tekrar trafiğe çıkabilir.
Çekme Belgeli Araç Nedir?
Çekme belgeli araç çeşitli nedenlerden dolayı trafikten çekilmiş araçlara verilen isimdir. Bu araçların büyük çoğunluğu kaza ya da büyük arızalar sonucu kişinin hayatını ve trafiği riske atacak duruma gelen, kullanılamaz haldeki araçlardır. Yine de tüm çekme belgeli araçların sebebi bu durumlar olmayabilir.
Bazı araç sahibi kişiler, sahip oldukları halde ödenmesi gereken vergi yükümlülüklerinden yani MTV ve bandrol masrafı gibi ödemelerden tasarruf etmek adına araçları için çekme belgesi alabiliyor. Bu araçların trafiğe çıkış izni iptal oluyor. Bu duruma rağmen yine de noter aracılığıyla kolaylıkla alış ve satışları yapılabiliyor. Ayrıca satın alma işlemi gerçekleştikten sonra ya da önce bu belge gerekli kurumlara başvurularak iptal edilebiliyor ve araç trafiğe tekrar normal olarak çıkabiliyor.
Çekme Belgesi Hangi Durumlarda Alınır?
Çekme belgesi alınan durumlar şunlardır:
- Araç bir süre kullanılmayacak ise,
- Araç sahibi kişi belirli bir süreliğine yurt dışına çıkıyor ise,
- Koleksiyon amaçlı ya da antika tutkusu amaçlı araba alınıp, araçla trafiğe çıkmak düşünülmediğinde,
- Araç sahibi kişinin ödemekte güçlük çekeceği miktarda tamirat masrafı olan araçlar için,
- Araç sigortası yenileme durumunun uzadığı ya da iptal olduğu durumlarda,
- Sadece motor, şase, vb. gibi parçaları kullanmak için satın alınan yani trafiğe çıkması düşünülmeyen araçlar için,
- Aracın vergi ya da sigorta yenileme vakti geldi ise ve araç sahibi kişi aracı kullanmayı düşünmüyor ise,
- Araç sahibi kişi onarım ya da parça değişimi sebebiyle sahip olduğu aracı uzun bir süre kullanamayacak ise,
- Aracın sigorta poliçesinin yenilenme sürecinde uzun zaman geçse de çözülemeyecek bir anlaşmazlığın olduğu durumlarda,
- Araç kaza yaptı ise ve hurda durumuna geldi ise,
- Araç sahibi kişi aracının hurdaya çıkmadan önce işe yarar parçalarını alıp satmak veya kullanmak istiyor ise.
Görüldüğü gibi sadece kaza ya da onarım aracılığıyla değil, araç sahibi kişi geçerli nedenleri var ise istediği durumlarda da çekme belgesi alabilir.
Çekme Belgesi Nasıl Alınır?
Çekme belgesi almak için araç sahibi kişilerin tamamlaması gereken belirli bir süreç vardır. Bu süreç aşağıdaki gibidir.
- Eğer var ise araç sahibi kişi araç üzerindeki tüm trafik borçlarını ve sigorta borçlarını ödeyip kapatmalıdır. Ve yine eğer var ise araç üzerindeki ipotek de kaldırılmalıdır.
- İkamet edilen yere en yakında bulunan vergi dairesine aracın ruhsatı ve sökülmüş plakası ile gidilerek başvuru yapılmalı ve aracın üzerinde herhangi bir borç olmadığına dair belge alınmalıdır.
- Şoförler ve Otomobilciler Odası’ndan temin edilecek olan Araç Tescil ve Müracaat İşlem Formu bilgisayar ortamında 2 adet doldurularak çekme belgesi başvurusu yapılır.
- Trafik Şube Tescil Müdürlüğü’ne verilmek üzere çekme belgesi dilekçesi eksizsiz ve doğru bilgiler ile doldurulup imzalanır. Başvuru yapan kişi çekme belgesi dilekçesinde aracın trafiğe çıkmaya uygun olmadığını ya da çıkarmama nedenini eksizsiz olarak doldurmalıdır. Ardından aracı uygun yere çekme işlemi için çekme araçlarından faydalanmak istenildiği belirtilmelidir. Son olarak da aracın çekileceği ve muhafaza edileceği yerin açık adresi dilekçeye yazılır.
- Trafik Tescil ve Denetleme Büro Amirliği’ne gerekli belgeler ve sökülmüş haldeki plaka ile başvuru yapılır.
- Eksiksiz belgeler ile yapılan başvuru sonucu olumlu olur ise, çekme belgesi kişinin tarafına teslim edilir.
Çekme Belgesi Almak İçin Gereken Belgeler Nelerdir?
Çekme belgesi almak için gereken evraklar, ilgili ilin Trafik Şube Müdürlüğü ile kurulan iletişim sonucu kişiye bildirilir. Bu belgeler şunlardır:
- Sökülmüş haldeki plaka,
- Tescil Belgesi,
- Eksiksiz ve doğru bilgiler ile doldurulmuş dilekçe,
- Nüfus kağıdı ve sürücü belgesinin aslı ya da noter tarafından onaylanmış örneği,
- İlgili aracın borcu olmadığını kanıtlar nitelikte Taşıtlar Vergi Dairesi’nden alınacak olan belge,
- Belge almak istenen taşıt ticari taşıt statüsünde ise, Taşıtlar Vergi Dairesi’nden alınacak olan borcu yoktur belgesi.
Çekme Belgesi Nereden Alınır?
Çekme belgesinin alındığı yer, ilçe emniyet müdürlükleridir. Emniyet müdürlüğüne yapılan başvuru sonrasında gerekli şartlar sağlandığında ve belgeler tamamlandığında başvuru onay aldı ise, çekme belgesi Trafik Tescil ve Denetleme Büro Amirliği tarafından kişiye iletilir.
Çekme Belgeli Araç Trafiğe Nasıl Çıkar?
Çekme belgesi sahibi araçlar onarılmış olsa bile tekrar trafiğe çıkmak için tescil izni gerekir. Çekme belgeli araçları trafiğe çıkarmak için yapılması gereken işlemler şunlardır:
- İlk olarak, çekme belgeli araç tekrardan trafik muayenesine tabii tutulmalıdır.
- Yapılan muayene sonucu aracın motor, fren mekanizması, elektronik aksamları gibi kısımlarında trafiğin akışını ve güvenliğini tehlikeye atabilecek sorunlar var ise bu sorunlar tekrardan onarılmalıdır.
- Muayene istasyonuna gitmeden önce egzoz muayenesi ve zorunlu araç sigortası yapılmalıdır.
- Muayene istasyonuna giderken, aracın henüz trafiğe çıkma izni olmadığı için çekici yardımı alınmalıdır.
- Eğer bahsi geçen araç muayeneyi başarılı bir şekilde geçer ise, araç sahibine Araç Tespit Raporu teslim edilir.
- Araç Tespit Raporu ile notere gidilerek geçici ruhsat yerine geçen Geçici Araç Tescil Belgesi çıkarılmalıdır.
- Noter tarafından verilen Plaka Basım Talep Belgesi ile Şoförler Odası’na gidilerek araç için yeni plaka çıkarma işlemleri başlatılmalıdır.
- Son adım olarak da Motorlu Taşıtlar Vergisi’ni ödemek ve aracın tekrar trafiğe çıktığını resmi kurumlara bildirmek amaçlı il vergi dairesine gidilip gereken ödemeler yapılmalıdır.
- Bütün adımlar tamamlandıktan sonra araç yasal olarak trafiğe tekrar çıkmaya hak kazanır.
16 yaş ve üzeri araçlar hurda hale geldikten sonra üzerinde şasi numarası yazmayan parçaları satışa çıkarmak suretiyle değerlendirilebiliyor.
Çekme Belgeli Araç Nasıl Alınır Satılır?
Çekme belgeli araç alım satımları için normal araç alım satımlarında olduğu gibi notere giderek satış işlemi yapılabilir. Eğer ki satın alınan aracın plakası değiştirilecek ise bu süreç de noter aracılığıyla normal araçların satış süreci gibi gerçekleşiyor.
Çekme belgeli bir aracı alıp kullanmak isteyen kişiler, önce aracı alıp muayene götürmeli ve trafiğe çıkabilme durumunu ilgili kuruma onaylatmak zorundadır. Muayene onayı alan araçlar için yeni ruhsat çıkarma işlemleri başlar. Bu işlemler de bittikten sonra araç trafiğe çıkabilir.
Çekme Belgesi Almak Ne Kadar Sürer?
Çekme belgesi alma süreci yaklaşık 3 ile 4 hafta arası bir zaman alıyor. İlgili süreç tamamlandıktan sonra başvuru yapan kişinin iletişim numarasına çekme belgesi başvurusunun onaylandığına dair bilgi mesajı gelir. Bu mesaj geldiği andan itibaren araç çekme belgeli sayılır.
Çekme Belgesi Nasıl İptal Edilir?
Çekme belgesi iptali için her şeyden önce aracın muayenesi yeniden yapılmalıdır. Yapılan muayene sonucu herhangi bir ret alınması durumunda kişi ret alınan sebepleri tekrar gözden geçirerek aracını onarmalı ve yine muayene getirmelidir. Yapılan muayene sonucu aracın herhangi bir sorunu çıkmaz ise onay belgesi verilir.
Ardından kişi sigortaya giderek zorunlu araç sigortasını yaptırmalı ya da yeniletmelidir. Daha sonra kişi muayene sonucu verilen onay belgesi ve araç sigortasının yapıldığına dair belge ile notere gitmeli ve aracın yeniden trafiğe çıkmasını istediğini bildirmelidir. Noter tarafından yapılan inceleme sonucu onay verilirse, trafiğe çıkma bedeli ödenmelidir. Bu bedel 2021 yılı itibariyle 230 TL’dir.
Son adım olarak plaka belgesi ile Şoförler Odası’na başvuru yapılmalıdır. Plaka bedeli ödenip plakanın teslim alması ile araç trafiğe çıkmaya hazır hale gelir.
Çekme Belgesi Olan Araç Kullanılırsa Ne Olur?
Çekme belgeli araçların kullanılması yasaktır. Bu araçların kullanımı sonucu uygulanan cezai yaptırım 10 ceza puanı ve 1002 TL para cezasıdır. Bu cezalar aracı o an kullanmakta olan sürücünün ehliyetine yazılır. Ayrıca araç tekrar çekilir ve bu çekme bedeli de sürücü tarafından ödenir.
Tek istisnai durum aracı muayene götürüyor olmaktır. Eğer araç muayene götürülürken trafik görevlileri tarafından durdurulursa, muayene gittiğini kanıtlayan kişiler için herhangi bir cezai yaptırım uygulanmaz.
Çekme Belgesi Alınmazsa Ne Olur?
Çekme belgesi temin edilmezse, araç trafik akışını ve güvenliğini tehdit ettiği halde trafikte olduğu için sürücüye ve araç sahibine cezai yaptırımlar uygulanır. Bu yaptırımlar genelde para cezası olur.
Araç kullanılmayacak olsa bile, kişi araç için vergi ve sigorta ödemeye devam eder. Çekme belgesi alınır ise bu ödemlerden muaf tutulur.
Çekme Belgeli Araçların Sigorta Zorunluluğu Var Mıdır?
Çekme belgesi olan araçların sigorta zorunluluğu yoktur. Buna rağmen bazı araç sahipleri çalınma ve hasar görme ihtimallerine karşı çekme belgesi olan araçlarına da sigorta yaptırırlar.
